Donut Deals

GFE/T: gescheiden etensresten en tuinafval inzamelen.

Wat is GFE? Dat zijn je etensresten uit de keuken: groente-, fruit- en etensresten. Denk aan koffiedik, oud brood, groentesnijdsels, citrusschillen, een restje gekookte rijst, kippenbotjes. De T is van tuinafval. Bij elkaar noemen we het gfe/t. Al dit materiaal kan aan bacteriën gevoerd worden en die maken er biogas en compost van.

(klik om te vergroten)

GFE/T? Doe mee!
Als je meedoet met de gescheiden inzameling van etensresten en tuinafval (gfe/t), dan help je direct mee aan een betere stad. Iedere kilo helpt. Want van 1 kilo etensresten maken we 400 gram mooie compost. En ook biogas. Alle beetjes helpen.

Stel: je hebt per persoon 1,5 kilo gfe per week, dan heb je per jaar al 78 kilo. Samen met 850.000 andere Amsterdammers heb je in een jaar een berg etensresten van 66 miljoen kilo. In werkelijkheid is het zelfs nog meer, namelijk ruim 70 miljoen kilo.

Goed: vergisten en composteren
De etensresten worden opgehaald met speciale vuilnisauto’s en naar gespecialiseerde afvalverwerkers gebracht. Daar wordt het gfe/t direct gevoerd aan bacteriën in een grote biovergister. Die bacteriën zetten jouw gfe/t om in biogas en compost. Dat spaart meteen fossiel gas en kunstmest uit. Dat is niet alleen circulair, het is ook goedkoper dan verbranden. Met de biocompost kun je weer tomaten, komkommers en bonen kweken om op te eten. Circulair dus!

Niet goed: verbranden
Nu wordt nog het grootste deel van het Amsterdamse huishoudelijk gfe/t verbrand, gemixt met het restafval. Het gaat om 70 miljoen kilo gfe/t per jaar. Daar komt veel CO2 bij vrij en er blijft vieze as over. Het verbranden van onze etensresten (‘natte fractie’) is duurder en slechter voor het klimaat. Het kost €110 om 1 ton gfe te verbranden. Om diezelfde ton te vergisten (aan bacteriën voeren), kost maar €60.

In het kort: vergisten en composteren is veel beter dan verbranden.
Maar dan moet je je etensresten wel apart inzamelen. Zonder plastic zakken en andere rommel ertussen.

Meedoen? Momenteel kunnen de meeste Amsterdammers hun gfe/t nog niet apart aanbieden. De gemeente wil deze achterstand snel inlopen, te beginnen in Zuidoost. Na een proef van twee jaar met de Groene Hub worden steeds meer bewoners aangesloten op een inzamelsysteem voor hun gfe/t.

Hoe dan?Dat verschilt per buurt. Bewoners in de laagbouwwijken krijgen een rolcontainer voor hun gfe/t. Die wordt om de week geleegd. Hier een leuk filmpje met Jetty Mathurin. Bewoners in de hoogbouwwijken krijgen een gemeenschappelijke gfe/t container in de buurt. Met een pasje kun je de klep openen en daar je gfe ingooien.

Een gfe/t rolcontainer voor laagbouwbuurten (links) en een collectieve gfe-cocon
met pasjessysteem in hoogbouwbuurten (rechts).

GFE Cocons en containers
Op 19 plekken in Gaasperdam staat al een GFE-cocon (afbeelding). Die hebben te maken met die proef. In de hoogbouwwijken blijven deze cocons staan, ze worden later zelfs vervangen door grotere containers. In de laagbouwwijken zullen de GFE-cocons verdwijnen. Die bewoners hebben immers een eigen rolcontainer.

Het zou mooi zijn als iedereen meedoet. Ook jij! Het helpt echt, als je het gfe/t SCHOON aanlevert. Dat wil zeggen zonder plastic zakjes, batterijen, medicijnen en ander restafval. Dat kunnen de bacteriën niet omzetten in compost. Het gfe/t mag los in de container gegooid worden. Het mag ook in speciale composteerbare zakjes. Die zijn verkrijgbaar bij de supermarkt en winkels zoals de Action.

Vragen? Mail peter@groenehub.org

Tips & Tricks

1. Bij de Groene Hub kun je gratis een bakje afhalen waarmee je je etensresten van je keuken naar de rolcontainer of gfe-cocon kunt brengen. Zolang de voorraad strekt! Je mag natuurlijk ook een eigen bakje of pannetje gebruiken.

2. Je mag je etensresten gewoon los in de rolcontainer doen en anders in een composteerbaar zakje. Die kun je bij de supermarkt kopen. Gooi aub geen plastic zakje met gfe in de bak, maar schud het zakje leeg. Het plastic zakje hoort bij het restafval.

3. Als je een rolcontainer hebt gekregen, dan kun je een krantje of blaadjes onderin leggen. Dan blijft de container schoner als die geleegd wordt. Een dun krantje van papier kunnen de bacteriën wel verwerken.

4. Je kunt een gfe/t rolcontainer ook delen met je (oude) buurvrouw of zelfs met een groepje. Dan hoeft niet iedereen met een halfgevulde container te lopen. En je komt je buren nog ’s tegen. Wel goede afspraken maken!

5. Je kunt met een deel van het gfe/t ook zelf composteren. Het gaat dan om rauw, ongekookt gfe/t, zoals aardappelschillen, groentesnijdsels en fijngeknipt tuinafval. Dat kan met wormenhotels in de buurt, in je tuin en zelfs op je balkon. Dat is erg leuk, het is niet moeilijk, maar lees je wel even in.

6. Tuinafval: het meeste is eigenlijk geen afval. Als je de herfstblaadjes gewoon op de bodem laat liggen (maar niet op het gras en tuinpad), dan gaat dat vanzelf composteren. Het vormt in de winter ook een lekker dekentje. Er komen allerlei beestjes in en daar komen weer vogels en egels op af. In het voorjaar kun je die blaadjes op een hoop in een hoekje verder laten composteren. Het scheelt weer een hoop gesleep!

Een compostbak met wormen in een achtertuin.

(klik om te vergroten)